Is TikTok veilig voor kinderen? De ultieme gids | VPNGids (2024)

Geen enkele plek op het internet is helemaal veilig voor kinderen; ook de TikTok-app niet. Op het platform vind je onder meer cyberpesters en ongepaste inhoud.Om dit zoveel mogelijk tegen te gaan, heeft TikTok verschillende privacyfuncties en andere veiligheidsmaatregelen ingebouwd in de app.

Wat is TikTok en waarom is het zo populair onder kinderen?

TikTok was in 2020 de meest gedownloade social media-app ter wereld. Je kunt er korte video’s van een paar seconden maken, streamen, opnemen, bewerken en delen. Ook kun je filters en liedjes toevoegen, en samenwerken met andere digitalecreators.

TikTok is vooral populair onder jonge gebruikers. In 2021 was maar liefst 25% van alle gebruikers tussen de 10 en 19 jaar oud. Dit is het grootste aandeel van alle leeftijdsgroepen. We leggen uit wat kinderen en tieners zo aantrekt aan TikTok.

Allereerst biedt TikTok een eindeloze stroom aan videocontent. Door het algoritme van de app ben je altijd één scroll verwijderd van een video die je aandacht zal trekken. Van recepten tot covers van liedjes, dans challenges en grappige sketches: wat je interesses ook zijn, er is altijd een geschikte TikTok-video voor jou.

Een andere pre van TikTok is dat er veel influencers, beroemdheden en merken op het platform te vinden zijn. Fans kunnen door hun idolen worden opgemerkt als ze op een video reageren. Bovendien kunnen grappige commentaren worden omgezet in video’s. Zo hoef je dus niet eens een video te maken om aan een trend deel te nemen of voor het grote publiek op te vallen.

Kort gezegd vinden mensen TikTok leuk omdat het eenvoudig te gebruiken is en toch gepersonaliseerd is naar hun smaak. Zoals bij veel sociale media kun je genieten van de aandacht die je krijgt vanlikes,follows enshares.

Dezelfde eigenschappen die TikTok aantrekkelijk maken, brengen echter ook gevaren met zich mee.

Wat zijn de gevaren van TikTok?

Naast veiligheidskwesties zijn er nog andere problemen die sociale media veroorzaken voor je kind. Sociale media staan bekend om hun schadelijke effecten op de geestelijke gezondheid, zoals een verhoogde mate van depressie en angst, volgens onderzoekers.

Sociale media stellen kinderen bovendien bloot aan gewelddadige, grafische en heftige inhoud waar ze misschien nog niet aan toe zijn. Hierop is TikTok geen uitzondering.

Hieronder bespreken we uitgebreid de verschillende gevaren die je kind op TikTok kan tegenkomen.

1. Toegang tot ongepaste inhoud

TikTok geeft creators toegang tot populaire liedjes die ze in hun video’s kunnen gebruiken. Sommige hiervan bevatten scheldwoorden of seksueel expliciet taalgebruik. TikTok heeft weliswaar filters voor ‘volwassen’ inhoud, maar het is nog steeds mogelijk dat ongepaste inhoud hier doorheen komt.

Eerder lag TikTok onder vuur omdat het platform lang deed over het verwijderen van accounts die seksueel getinte opmerkingen op accounts van kinderen plaatsten. Dit vormde een ernstig veiligheidsrisico voor kinderen op TikTok.

2. Verslavende likes, comments en volgers

Het zit in de menselijke aard om waarde te hechten aan populariteit. Hoe meer vind-ik-leuks, volgers of reacties een video krijgt, hoe meer waardering je als tiener voelt.

Dit gevoel om erbij te horen is de reden waarom tieners vaak meedoen aan onlinechallenges. Ze willen deel uitmaken van iets cools, zelfs als het gevaarlijk blijkt te zijn.

Bovendien is het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor rationeel denken pas halverwege het twintigste levensjaar volledig ontwikkeld. Tieners zijn om deze reden vaak impulsiever en doen vaker dingen online die ze normaal niet zouden doen; vooral als ze hiermee waardering van leeftijdsgenoten krijgen.

3. Kwaadwillenden en cyberpesters

In de commentaar- en berichtensecties van TikTok komen online pesterijen, cyberpesten en kwaadwillige berichtjes weleens voor. Als het account van je kind op openbaar staat, is hij of zij toegankelijk voor vreemden. Kinderen op TikTok willen vaak dat anderen hun video’s leuk vinden, en dit maakt hen kwetsbaar voor veiligheidsrisico’s op TikTok, zoals seksuele uitbuiting.

Cyberpesters plagen anderen online en plaatsen vaak onbeleefde of hatelijke opmerkingen bij hun video’s. TikTok-gebruikers hebben de optie om reacties goed te keuren voordat ze op hun profiel verschijnen, maar dit voorkomt niet dat de gebruiker het commentaar leest. Opmerkingen van cyberpesters kunnen schadelijk zijn voor de geestelijke gezondheid van kinderen.

4. Slechte beveiliging van gegevens

TikTok heeft geen goede reputatie op het gebied van gegevensbescherming. Vorig jaar eiste de consumentenbond 1,5 miljard euro van TikTok vanwege het onrechtmatig verzamelen en verhandelen van gegevens. TikTok zou kinderen nauwlettend in de gaten houden en illegaal gegevens van hen verzamelen. Naar schatting van de Consumentenbond en Stichting Take Back Your Privacy verzamelde TikTok in de afgelopen jaren persoonsgegevens van 1,2 miljoen tot 1,6 miljoen Nederlandse kinderen.

Dit is een ernstig gevaar voor de privacy van kinderen. We doen ons best om onze eigen gegevens op verschillende manieren veilig te houden op het internet, om te voorkomen dat ze in de handen van kwaadwillenden vallen. Uiteraard wil je ook de privacy van je kinderen beschermen. Aangezien kinderen zich online vaak lastig kunnen weren en de risico’s van het internet niet goed begrijpen, is de manier waarop TikTok met de gegevens van kinderen omgaat kwalijk.

Wel dient vermeld te worden dat TikTok sindsdien meerdere verbeteringen op het gebied van privacy heeft doorgevoerd. Zo zette het platform geregistreerde accounts van 13- tot 15-jarigen standaard op privé. Ook zorgde het sociale medium ervoor dat de optie Direct Messaging voor 16- en 17-jarigen standaard is uitgeschakeld.

Hoe beschermt TikTok kinderen?

Voor kinderen onder de 13 heeft TikTok eenYounger Users-versie van de sociale media-app gemaakt. Hiermee voldoet de dienst aan de Amerikaanse ‘COPPA’-wet (Children’s Online Privacy Protection Act), die de privacy op het internet van kinderen onder de dertien jaar garandeert. Deze versie van TikTok is dan ook bedoeld voor kinderen in de Verenigde Staten.

Ook in Nederland probeert TikTok de minimale leeftijd te reguleren. In het eerste kwartaal van 2021 sloot het platform ruim zeven miljoen accounts waarvan het vermoeden bestond dat gebruikers jonger waren dan 13 jaar. Toch kan er nog het een en ander verbeterd worden. Bij het aanmaken van een account hoef je enkel je geboortedatum in te vullen als leeftijdscontrole. Hier kunnen kinderen dus simpelweg een andere datum invullen om toegang tot TikTok te krijgen.

TikTok heeft de standaard instellingen van de app aangepast aan de leeftijd van gebruikers. Zo staat het account van kinderen tussen de 13 en 15 jaar standaard op privé ingesteld. Bij kinderen van 16 en 17 is dit standaard publiekelijk. Ook kunnen video’s van kinderen tussen de 13 en 15 jaar niet gedownload worden. Bij 16- en 17-jarigen is deze functie standaard uitgeschakeld, maar zij kunnen dat zelf aanpassen. Een ander voorbeeld is het ontvangen vandirect messages. Kinderen tussen de 13 en 15 jaar kunnen geen ‘dm’s’ ontvangen. Bij kinderen van 16 en 17 is standaard ingesteld dat niemand hen berichten kan sturen. Zij kunnen dit aanpassen naar ‘vrienden’.

Welke gegevens verzamelt TikTok?

TikTok verzamelt standaard veel gegevens over gebruikersactiviteiten. Het platform deelt deze gegevens met derden, zoals onder andere zakelijke partners, dienstverleners en adverteerders. Volgens het privacybeleid van het bedrijf verzamelt TikTok de volgende informatie:

*Deze data verzamelt TikTok ongeacht of je de gemaakte content opslaat of uploadt.

Ouderlijk toezicht bij TikTok

Binnen de veiligheidsinstellingen van TikTok zijn er drie specifieke soortenouderlijk toezicht die ouders helpen een veilige ervaring voor hun kinderen te creëren. Voor al deze instellingen is een wachtwoord nodig. Zo kunnen kinderen deze instellingen niet zomaar wijzigen. TikTok heeft de volgende soorten ouderlijk toezicht:

1. Schermtijdbeheer
2. Beperkte modus
3. Gezinskoppeling

Schermtijdbeheer

Zoals de naam al zegt, kun je met deze functie de schermtijd op de app beheren door een tijdslimiet in te stellen van 40, 60, 90 of 120 minuten per dag. Als een tiener het ingestelde limiet bereikt, moet hij of zij een wachtwoord invoeren om TikTok te blijven gebruiken.

Om schermtijdbeheer in te stellen, klik je op je profielpagina op de drie streepjes rechtsboven. Vervolgens ga je naar ‘Instellingen en privacy‘, ‘Digitaal welzijn‘ en ‘Schermtijdbeheer‘.

Beperkte modus

Onder ‘Digitaal welzijn’ zie je ook ‘Beperkte modus’. Deze modus beperkt inhoud die mogelijk niet gepast is voor sommige kijkers. Je zet de beperkte modus aan en uit met een toegangscode.

Gezinskoppeling (Family Pairing)

Family Pairing, in de app te vinden onder ‘Gezinskoppeling’, geeft ouders meer controle over de instellingen van hun tiener. Met Family Pairing kunnen ouders hun TikTok-account met een QR-code koppelen aan dat van hun kind. Op deze manier kunnen ze verschillende content- en privacyinstellingen inschakelen, zoals schermtijdbeheer, beperkte modus, direct messaging, en of het account privé is of niet.

Om gezinskoppeling te installeren, heb je een TikTok-account nodig, evenals de telefoon van je kind.

1. Ga bij ‘Instellingen en privacy’ naar ‘Gezinskoppeling‘. Deze vind je onder het kopje ‘Content en activiteit’.
2. Klik op ‘Doorgaan‘.
3. Als gevraagd wordt wie het account gebruikt, klik je op ‘Ouder’ en vervolgens op ‘Volgende‘.
4. Nu krijg je een QR-code. Volg stap 1 tot en met 3 op het account van je tiener, en klik nu bij stap 3 op ‘Tiener‘ in plaats van ‘Ouder’. Scan vervolgens de QR-code om de accounts te koppelen. Als je dat hebt gedaan, kun je bepaalde instellingen op het account van je tiener beheren.

Zo houd je je kinderen veilig op TikTok

Het kan soms lastig zijn om de veiligheid van een kind op het internet te garanderen. Waarschijnlijk zijn tieners meer geïnteresseerd in het kijken van grappige filmpjes op hun telefoon dan in de veiligheid van hun data. Het is daarom verstandig je kinderen in te lichten over internetveiligheid en online privacy.

Zorg ervoor dat je de beveiligingsinstellingen van TikTok kent, zodat je deze zo optimaal mogelijk instelt. Hieronder geven we algemene tips over hoe je kinderen veilig kunt houden op TikTok. Verder in dit artikel bespreken we de beveiligingsfuncties en -instellingen van TikTok om gebruikers te helpen de app beter te begrijpen.

1. Leer de app kennen

Er zijn twee belangrijke redenen waarom je een eigen account op TikTok zou moeten aanmaken. Ten eerste kun je met een eigen account via ‘Family Pairing’ een aantal privacyinstellingen beheren op het account van je kind.

Ten tweede blijf je op de hoogte van TikTok-trends en TikTok-challenges. Zo weet je wat er gaande is op het platform.

Een TikTok-account opzetten

Om een account in te stellen, open je de website in je browser of download je de app op je apparaat. Vervolgens maak je een account aan. Wij geven enkele tips voor het instellen van je eigen account:

1. Gebruik unieke inloggegevens. Zorg ervoor dat je wachtwoord sterk is en verschilt van andere accounts die je hebt. Gebruik een wachtwoordmanager om je te helpen sterke inloggegevens te maken en bij te houden.
2. Deel geen persoonlijke informatie. Voeg niet je adres, betalingsgegevens of echte geboortedatum toe. Zelfs als je account privé is, zijn je gebruikersnaam, foto, volgers, vind-ik-leuks en bio voor iedereen te zien. Denk dus goed na welke persoonlijke informatie je met de hele wereld wilt delen.
3. Stel de privacyinstellingen in. Hier geven we later in dit artikel meer uitleg over.

Nu je een TikTok-account hebt, raden we je aan om te letten op de volgende zaken:

• Influencers zijn een groot deel van TikTok. Ontdek wie er momenteel populair is en waar populaire filmpjes over gaan.
• Filters. Bepaalde filters veranderen het uiterlijk van je kind. Dit kan schadelijk zijn voor de mentale gezondheid. Zulke filters zijn ook vaak te zien op andere visueel ingestelde apps, zoals Instagram.
• DeGuardians Guidevan TikTok geeft een overzicht van het platform en biedt algemene informatie over veelvoorkomende problemen met internetveiligheid. Deze gids is speciaal bedoeld voor ouders en verzorgers.

2. Houd toezicht op opmerkingen en berichten

Door je kind tevolgen op TikTok kun je globaal een oogje in het zeil houden. Je ziet wat hij/zij post, met wie hij/zij contact heeft en welke video’s hij/zij leuk vindt. Je hoeft je kind niet te bespioneren, maar kunt op deze manier wel red flagsspotten.

Als je in de gaten houdt wat er op TikTok voorbij komt, ontdek je ook eventuelegevaarlijke challenges. Praat hier met je kind over om te voorkomen dat hij/zij dit gaat nadoen.

Als je schadelijke accounts of inhoud tegenkomt, kun je dit melden aan TikTok, of zelf blokkeren. Verderop in dit artikel leggen we uit hoe je dit doet.

3. Praat met je kinderen over de zorgen die je hebt

Deel de zorgen die je hebt over de veiligheid van je tieners met ze. Hier zijn enkele tips:

• Als je de activiteiten van je kinderen in de gaten wilt houden,laat ze dit dan weten, in plaats van dat je dit stiekem doet.
• Vertel je kinderen over de gevaren van sociale media, zoals hoe eenvoudig je verslaafd kunt raken. Als je je hier zorgen over maakt, kun je bijvoorbeeld afspraken maken over de schermtijd.
• Als je merkt of vermoedt dat je kind een bepaalde (groeps-)druk ervaart op TikTok, help hem of haar dit dan te relativeren. Maak bijvoorbeeld duidelijk dathet aantal likes en volgers niet van levensbelang is. Veel kinderen zullen het belangrijk vinden om veel reacties op hun filmpjes te krijgen.
• Praat vaak over sociale mediamet je kinderen. Behandel de positieve en negatieve aspecten van platforms en deel bijvoorbeeld waar jij sociale media voor gebruikt. Zorg ervoor dat er een veilige omgeving ontstaat, waardoor je kinderen ook met problemen naar jou toe zullen komen.

Een veilig TikTok-account voor kinderen instellen

Wil je een nieuw TikTok-account instellen voor je kind? Wij lopen het proces met je door om ervoor te zorgen dat je de veiligheidsinstellingen van TikTok optimaliseert.

1. Meld je aan met een unieke gebruikersnaam of e-mailadres. We raden af om je aan te melden met een andere app zoals Instagram of Google. Het is het veiligste om een gebruikersnaam of e-mailadres te gebruiken die niet refereert naar de identiteit van je kind (dus geen echte namen gebruiken). Ook is het verstandig om een e-mail aan te maken voor alleen sociale media voor het geval dat het account wordt gehackt. Dit gebeurt wel vaker bij andere sociale media, zoals Facebook.
2. Laat je kind zijn of haarinteresses kiezen of sla deze optie over.
3. De app vraagt of het jenotificaties mag sturen. Kies of je dit wilt toestaan.
4. Vervolgens vraagt de app ofhet je contacten mag synchroniseren. Aangezien TikTok hiermee toegang krijgt tot je apparaatgegevens en contacten, raden we aan dit af te wijzen.
5. Stel een profielfoto in. Je profielfoto is voor iedereen zichtbaar. Een profielfoto is niet verplicht, dus je kunt dit leeglaten, of bijvoorbeeld een avatar gebruiken.
6. Stel de privacyinstellingen in. Hieronder lees je welke functies je kunt aanpassen en hoe je je kind op TikTok kunt beschermen.

Zo stel je de privacy- en veiligheidsinstellingen van TikTok in

Door verschillende instellingen binnen TikTok aan te passen, vergroot je de veiligheid en privacy van je kind. Om deze instellingen te vinden, ga je naar de homepage van TikTok. Klik op het profiel-icoontje in de rechterbenedenhoek, en vervolgens op de drie lijnen in de rechterbovenhoek. Hier klik je op ‘Instellingen en privacy‘. Onder ‘Privacy‘ kun je verschillende instellingen naar jouw wens aanpassen.

Vindbaarheid

De functies onder het kopje ‘Vindbaarheid’ hebben te maken met hoe mensen jou kunnen vinden, of hoe jij hen vindt, op TikTok. We stellen voor om de volgende veranderingen aan te brengen:

• Privéaccount: schakel deze optie in. Je account staat op privé als de schuif groen is. Nu kunnen alleen goedgekeurde gebruikers het account volgen en de video’s bekijken.
• Je account aanbevelen aan anderen: als deze opties aanstaan, slaat TikTok extra gegevens op, waaronder het telefoonnummer, de Facebook-informatie, contacten of internetactiviteiten van je kind. We raden aan het account niet aan anderen voor te stellen en dus alle opties uit te schakelen.Let op: ook al heb je alle vinkjes uitgezet, dan zal TikTok alsnog je account voorstellen aan de mensen die je volgt.
  
• Contacten en Facebook-vrienden synchroniseren. Dit geeft TikTok toegang tot de contacten op je apparaat of op Facebook. Wij raden dan ook aan dit uit te schakelen.

Personalisatie en gegevens

Onder het kopje ‘Personalisatie en gegevens’ kun je bepalen hoe TikTok de gegevens van je kind gebruikt om gerichte advertenties te tonen. Als deze opties zijn geactiveerd, volgen TikTok en zijn externe bedrijfspartners de internetactiviteiten van je tiener, zodat ze relevantere advertenties kunnen tonen. We raden je aan deze functies uit te schakelen. Onder ‘Personalisatie en gegevens’ kun je ook een kopie van je TikTok-gegevens ontvangen.

Veiligheid

Het laatste onderdeel op de privacypagina is ‘Veiligheid’. Een groot deel van het veilig houden van je kind heeft te maken met het beperken van contact met vreemden of schadelijke inhoud. Deze instellingen kun je onder dit kopje aanpassen. De standaardinstellingen van TikTok verschillen afhankelijk van de leeftijd van je kind. Zo kunnen 13- tot 15-jarigen minder opties veranderen dan 16- en 17-jarigen.

• Downloads: als het account privé is, staat deze optie automatisch uit. Anderen kunnen je video’s niet downloaden en delen op andere platformen. Wel kan nog een link naar je video worden gedeeld. We raden aan dit uit te laten staan, of anders uit te zetten.
• Reacties: hier kun je kiezen wie er mag reageren op je video’s en stories. Ook kun je reacties en trefwoorden filteren, bijvoorbeeld scheldwoorden.
• Vermeldingen en tags: bij vermeldingen en tags kies je wie jou kan taggen of noemen. Ook pas je hier je inboxberichtvoorkeuren aan.
• Volglijst, Duet, Aanhechten, Gelikete video’s: je kunt instellen wie je volglijst ziet, wie een duet mag doen met je video’s (jouw content naast die van een andere gebruiker in een video laten zien), wie mag aanhechten aan je video’s (jouw video aan die van een andere gebruiker toevoegen), en wie je gelikete video’s kan bekijken. ‘Duet’ en ‘Aanhechten’ staan ingesteld op ‘Alleen ik’ als je account op privé staat. Je kunt ook je volglijst en gelikete video’s op ‘Alleen ik’ zetten.
• Directe berichten: hier beslis je wie jou rechtstreekse berichten mag sturen. Je kunt kiezen uit ‘Volgers die jij ook volgt en personen aan wie je berichten stuurt’ en ‘Niemand’.
• Geblokkeerde accounts: hier zie je welke accounts je geblokkeerd hebt.
• Profielweergaven: onder profielweergaven zie je wie jouw profiel de afgelopen 30 dagen heeft bekeken. Ook laat je anderen zien dat je hun profiel hebt bekeken. Dit kun je in- en uitschakelen.

Beveiliging

Onder ‘Beveiliging‘ kun je nog een aantal instellingen wijzigen. Bij ‘Beveiligingswaarschuwingen’ kun je zien of er ongebruikelijke accountactiviteit gedetecteerd is in de afgelopen zeven dagen. Ook zie je onder ‘Beveiliging’ welke apparaten zijn aangemeld, en kun je appmachtigingen beheren.

Tweestapsverificatie biedt een extra beveiligingslaag voor je account. Dit kan handig zijn als iemand anders je wachtwoord kent. Je kunt kiezen om je identiteit te verifiëren via sms, je e-mailadres, of een wachtwoord. Je dient minimaal twee van deze drie verificatiemethoden te selecteren als je tweestapsverificatie wilt inschakelen.

Verder kun je onder ‘Beveiliging’ nog selecteren of de app je inloggegevens wel of niet mag opslaan.

TikTok-inhoud blokkeren en rapporteren

Een andere belangrijke functie op TikTok is het melden en blokkeren van schadelijke inhoud, opmerkingen of gebruikers. Als je schadelijke content rapporteert, wordt deze door TikTok gemarkeerd, beoordeeld en vervolgens volledig van het platform verwijderd.

Door inhoud op TikTok te blokkeren en te melden, maak je de app niet alleen veiliger voor je eigen kind, maar ook voor andere kinderen die op het platform actief zijn.

Zo rapporteer je een video of comment

1. Tik op een video of opmerking en houd het ingedrukt. Er verschijnt een pop-up.
2. Klik op ‘Melden‘.
3. Selecteer een reden.

Zo blokkeer of rapporteer je een account

1. Ga naar de profielpagina van het desbetreffende account.
2. Klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek.
3. Selecteer ‘Melden‘ of ‘Blokkeren‘. Als je ‘Melden’ kiest, moet je selecteren of je het account of bepaalde content wilt melden.

Veiligheid TikTok voor kinderen en tieners

We snappen dat ouders zich zorgen maken over de veiligheid van hun kinderen op TikTok. Door de risico’s te begrijpen en goed met je kind te communiceren, kun je je kinderen veilig houden op het platform. Zorg ervoor dat de privacy instellingen op de juiste manier zijn ingesteld. Zo kan je kind onbezorgd content creëren, socializen en connecten met anderen op het platform.

Ben je tevreden met hoe je de instellingen van TikTok hebt aangepast, en wil je je kinderen ook op vakantie TikTok laten gebruiken? In verschillende landen is de app (deels) geblokkeerd. Hoe je TikTok toch gebruikt, lees je in ons artikel ‘Overal toegang krijgen tot TikTok‘.

Wil je meer weten over de online veiligheid van je kinderen? Neem dan een kijkje in ons dossier over de internetveiligheid van kinderen en jongeren. Ontdek meer over de veiligheid van andere populaire sociale media-apps:

• Instagram
• YouTube Kids
• Discord
• Reddit
• Snapchat
• Roblox
• Minecraft

Emi van de VenAuteur

Eindredacteur

Emi heeft een achtergrond in internationale betrekkingen en veiligheid en is met name geïnteresseerd in overheidscensuur en internetvrijheid. Vraagstukken over online privacy en vrijheden worden door de digitalisering namelijk steeds vaker een politieke kwestie.

Bij VPNGids.nl houdt Emi zich bezig met het redigeren en schrijven van artikelen.

Meer artikelen uit de sectie Kind en jeugd

Wat doet mijn kind op internet: de 6 beste apps voor ouderlijk toezicht

26 juli 2024

Likee: Houd je kinderen weg van deze gevaarlijke TikTok-kloon

26 juli 2024

Sociale media in VR: zijn social VR-apps veilig voor kinderen?

26 juli 2024